Chcąc oceniać dobrostan krów należy sięgnąć wstecz i uświadomić sobie, jakie jest naturalne zachowanie się krowy. Dawniej krowy trzymane były na pastwisku i mogły zachowywać się według naturalnych wzorców. Ten sposób zachowania się został ograniczony, po przeniesieniu krów do obór. Jest sprawą bardzo ważną, żeby przy ocenie poziomu dobrostanu krów wiedzieć, jaki jest sposób naturalnego zachowania się krowy. Im bardziej naturalne będzie jej zachowanie się w oborze, tym lepsze będą tego rezultaty dla niej i dla ciebie. Poniżej znajduje się uproszczony dzienny budżet czasu dla mlecznych krów w trakcie laktacji.
| Czynność |
Czas poświęcony na daną czynność w ciągu dnia |
| Jedzenie |
3 do 5 godzin (9 do 14 posiłków w ciągu dnia) |
| Leżenie/odpoczynek |
12 do 14 godzin |
| Interakcje społeczne |
2 do 3 godzin |
| Przeżuwanie |
7 do 10 godzin |
| Picie |
30 minut |
| Pobyt poza częścią wypoczynkowo -żywieniową (dój, przemieszczanie się) |
2.5 do 3.5 godzin |
Źródło: Grant, Rick: Incorporating dairy cow behavior into management tools.
Krowy są zwierzętami stadnymi i izolacja od grupy jest dla nich stresująca. Stwierdzono np., że u krowy pozostawionej samotnie w oborze wzrasta zawartość leukocytów w mleku. Trzymaj zwierzęta w grupach i pozwalaj im iść za swoim liderem.
Krowy są bardziej niż ludzie wrażliwi na hałas. Ich narząd słuchu jest najbardziej wrażliwy na hałas o wysokiej częstotliwości fal rzędu 8000 Hz, podczas gdy ludzie są najbardziej wrażliwi na hałas o częstotliwości fal od 1000 do 3000 Hz. Z tego względu krowy mogą być bardziej wrażliwe niż ludzie na hałas o charakterze zgrzytów powstających np. w trakcie tarcia metalu o metal. Szczególnie stresujące są przerywane i obce dźwięki. Bardziej wrażliwe na hałas są krowy żyjące zwykle w spokoju. Doświadczenie przeprowadzone w Teksasie wykazało, że dzwoniący telefon zwiększał częstotliwość uderzeń serca u cieląt na pastwisku. Ciągle grające radio na zwykłym poziomie dźwięku, może pomóc krowom znosić nieoczekiwane hałasy.
Krowy mają szerokokątne widzenie a ich kąt widzenia dookoła siebie wynosi 300 stopni. Jednakże trójwymiarowe widzenie mają krowy tylko wtedy, kiedy patrzą do przodu, a więc jest to jedyny kierunek, w którym mogą dokładnie oceniać odległość. Ograniczanie ich widzenia przy użyciu litych osłon może zmniejszyć ich stres podczas zabiegów. Krowy odróżniają kolory i reagują na ich nagłe zmiany. Rozpoznają ludzi po kolorze ich ubioru. Jeżeli musisz wykonać bolesny zbieg, załóż ubiór w odpowiednim kolorze i uczyń to w specjalnym pomieszczeniu zamiast na stanowisku lub w hali udojowej.
Top
Krowa zachowuje dystans osobniczy i jeżeli inne zwierzę lub człowiek go przekroczy, reaguje atakiem, przyjaznym zbliżeniem lub ucieczką. Wielkość dystansu osobniczego zależy od charakteru krowy; u łagodnych krów jest on mniejszy, niż u krów lękliwych. Jest on większy u jałowic niż u starszych zwierząt. W ciągu życia dystans osobniczy maleje, w miarę jak krowa przyzwyczaja się do ludzi i innych istot żywych. Z wiekiem krowy osiągają przeważnie wyższą rangę w stadzie i nie boją się innych krów.
Wszystkie stada mają hierarchię społeczną. Uwidacznia się ona w postaci grożenia głową, popychania lub unikania. Jałówki wspólnie chowane socjalizują się i są mniej agresywne wobec siebie. Chów grupowy wpływa na interakcje społeczne. Nadmierne zagęszczenie zwykle wywiera negatywny wpływ na interakcje społeczne. W doświadczeniu z ograniczonym żywieniem i dużą rywalizacją o pokarm, krowy dominujące zjadały o 23 procenty karmy więcej niż krowy podporządkowane.
Krowy świeżo ocielone, pierwiastki, i nowowprowadzone do stada należą często do podporządkowanych w grupie. Duże i starsze krowy zajmują zwykle wyższe miejsca w hierarchii stada.
W każdym stadzie znajduje się krowa dominująca (przywódca stada), czasami jest ich kilka. Zachowuje się ona różnie od pozostałych członków stada. Na przykład, jeżeli wszystkie krowy unikają ciebie, ona się do ciebie zbliży. Liczni hodowcy nie znają krowy przywódcy stada.
Do produkcji mleka wykorzystuje się na świecie krowy różnych ras. Najbardziej powszechne są rasy: holsztyńska, fryzyjska, Jersey i brunatna szwajcarska. Skład mleka jest różny u poszczególnych ras i zmienia się w czasie laktacji w odmienny sposób w zależności od rasy.
Rasy na świecie
Rasa
|
Procent tłuszczu |
Procent białka |
Procent laktozy |
| Brunatna szwajcarska |
3.80 |
3.38 |
4.80 |
| Holsztyńska |
3.56 |
3.02 |
4.61 |
| Jersey |
4.97 |
3.65 |
4.70 |
| Bawół egipski |
7.90 |
4.00 |
4.80 |
| Ayrshire |
3.86 |
3.15 |
4.60 |